แหล่งเรียนรู้การจัดการทรัพยากรอย่างยั่งยืน ชุมชนอ่อนนุช 14 ไร่ กรุงเทพมหานคร แหล่งเรียนรู้แห่งแรกของประเทศและของภาคกลาง โดยเปิดอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 26 กรกฎาคม 2555 เพื่อเป็นพื้นที่นำร่องให้แก่ผู้สนใจได้เข้ามาศึกษาดูงาน โดยมีกิจกรรมต่างๆ อันประกอบด้วย นวัตกรรมทางสังคมใช้ขยะรีไซเคิลแทนเงิน หรือ “ร้านศูนย์บาท” โดยเป็นแห่งแรกของประเทศไทยที่ร้านค้าสะดวกซื้อสามารถใช้ขยะแทนเงินสดและกิจกรรมอื่นๆ ทั้งนี้หลักการดำเนินงานของแหล่งเรียนรู้ฯ ชุมชนอ่อนนุช 14 ไร่ ดำเนินการภายใต้ 3 แนวทาง ซึ่งใช้ขยะเป็นตัวขับเคลื่อน คือ
1. สร้างรายได้จากขยะ ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของทุกกลุ่มเป้าหมายในชุมชน อันประกอบด้วย ผู้ประกอบอาชีพซาเล้ง สมาชิกชุมชน และเยาวชน ในการคัดแยกขยะตามประเภทและนำขยะแต่ละประเภทมาต่อยอดให้เกิดรายได้ ซึ่งดำเนินการผ่านกิจกรรมศูนย์วัสดุรีไซเคิล และธนาคารคนจน
2. พัฒนาเศรษฐกิจชุมชน ส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากขยะให้ครอบคลุมทุกประเภทโดยขึ้นอยู่กับชนิด อาทิ ขยะรีไซเคิลแทนเงินสดเข้าร้านศูนย์บาท หรือต่อยอดเพิ่มมูลค่าทำสิ่งประดิษฐ์ ขยะเศษอาหารและขยะเปียกแปรรูปใช้ประโยชน์ปลูกผัก เลี้ยงสัตว์ เลี้ยงปลา
3. กองทุนสวัสดิการ เมื่อมนุษย์ทุกคนย่อมมีศักดิ์และสามารถดูแลรับผิดชอบชีวิตตนเองได้ แนวคิดการใช้ขยะรีไซเคิลมาทำสวัสดิการ เพื่อดูแลความเป็นอยู่ของสมาชิกชุมชนจากครรภ์มารดา สู่เชิงตะกอน โดยผ่านกิจกรรม ประกันชีวิตวันละ 1 บาท
กิจกรรมภายในแหล่งเรียนรู้ฯ ชุมชนอ่อนนุช 14 ไร่ ประกอบด้วย
ศูนย์วัสดุรีไซเคิล
สมาชิกศูนย์วัสดุรีไซเคิล มี 2 ส่วน คือ ชุมชนในพื้นที่ ซึ่งสามารถเข้าร่วมเป็นสมาชิกร้าน 0 บาท และสมาชิกของชุมชนในพื้นที่ ซึ่งประกอบด้วย อาชีพรับซื้อของเก่าสามารถขึ้นทะเบียนกับกลุ่มซาเล้ง โดยการรวมกลุ่มของสมาชิกจะมีการสมัครสมาชิกและศูนย์มีการบริหารจัดการในรูปแบบของการถือหุ้น ซึ่งสมาชิกสามารถร่วมลงหุ้นได้ หุ้นละ 100 บาท ไม่เกิน 10 หุ้นต่อคน โดยสามารถนำขยะมูลค่าเทียบเท่ามาลงหุ้นได้ ซึ่งนอกเหนือจากผลประโยชน์ในการต่อรองด้านราคากับร้านรับซื้อ ซึ่งศูนย์เป็นผู้รวบรวมดำเนินการไปจำหน่ายแล้ว
ผลกำไรส่วนต่างๆจะถูกจัดสรร เป็น 4 ส่วน คือ
ส่วนที่ 1 จำนวนร้อยละ 50 หักเข้ากลุ่มเป็นงบในการพัฒนาขยายกิจการ และกิจกรรมส่วนรวมอื่นๆ
ส่วนที่ 2 จำนวนร้อยละ 20 จัดสรรใช้เป็นค่าตอบแทนของเจ้าหน้าที่ศูนย์ฯ
ส่วนที่ 3 จำนวนร้อยละ 15 จ่ายปันผลสำหรับผู้ถือหุ้นตามจำนวนหุ้น
ส่วนที่ 4 จำนวนร้อยละ 15 จ่ายปันผลสำหรับผู้ซื้อสินค้าในร้าน ซึ่งต้องเป็นสมาชิก (ผู้ซื้อสินค้าทั่วไปที่ไม่ได้เป็นสมาชิก ไม่ได้รับเงินปันผล)
กองทุนสวัสดิการ
จัดทำสวัสดิการและส่งเสริม ให้สมาชิกมีการออมโดยใช้วัสดุรีไซเคิลมาออมมูลค่าวันละ 1 บาท โดยการใช้สิทธิ์ต้องส่งเงินออมเป็นระยะเวลา 6 เดือนต่อเนื่องขึ้นไปซึ่งสมาชิกจะได้สิทธิประโยชน์
สุขภาวะ
- ป่วยไข้ อุบัติเหตุ กรณีพักฟื้นในโรงพยาบาล สนับสนุนให้คืนละ 200 บาท ไม่เกินครั้งละ 7 คืน
- คลอดบุตร สนับสนุน 500 บาทต่อปี
- ค่ารักษาพยาบาล (ยานอกบัญชี) 50 เปอร์เซ็นต์ จำนวน 1 ครั้ง และสนับสนุนค่าพาหนะเดินทางไปกลับโรงพยาบาลปีละ 200 บาท
ฌาปนกิจสงเคราะห์
- สนับสนุนเงิน 2,000 บาท สำหรับการเป็นเจ้าภาพในงานศพ 1 คืน และสนับสนุนโรงศพ 1 ใบ
- สำหรับสมาชิกที่นับถือศาสนอิสลาม กรณีเสียชีวิต สนับสนุนเงิน 3,000 บาท
- ก่อนเสียชีวิต สนับสนุนอาหารมื้อสุดท้ายไม่เกิน 200 บาท
ด้านอื่นๆ
- สนับสนุนทุนการศึกษา 500 บาทต่อปีต่อบุตร 1 คน โดยต้องมีเกรดเฉลี่ย 2.5 ขึ้นไป
- รายได้จากสหกรณ์ร้านค้าสมทบเข้ากองทุน ร้อยละ 2
แปลงเกษตรผสมผสาน/สวนผักคนเมือง
แปลงเกษตรแบบผสมผสาน ดำเนินการโดยสมาชิกของชุมชน ซึ่งมีการปลูกผักปลอดสารพิษ พืชผักสวนครัว และเลี้ยงปลา ให้สมาชิกสามารถนำไปประกออบอาหารในครัวเรือน โดยสมาชิกไม่จำเป็นต้องนำเงินมาซื้อผักแต่ใช้ขยะมาแลกแทน โดยมีข้อแม้ว่าจะต้องหยิบไปแต่พอกิน และสมาชิกจะต้องมาร่วมกันลงขันในการปรับปรุงแปลงเกษตร ซึ่งถือว่าเป็นพื้นที่ส่วนกลาง
ธนาคารคนจน
เกิดจากแนวคิดการปลูกฝังจิตสำนึกด้านการออมควบคู่ไปกับการดูแลสิ่งแวดล้อมโดยใช้ขยะแทนเงิน แต่ต้องการลดขั้นตอนความยุ่งยากของระบบธนาคารขยะที่มีการปฏิบัติตามปกติ โดยขยะทุกๆ 100 บาท ที่นำมาฝากกลุ่มฯ จะสมทบให้เพิ่มในอัตรา ร้อยละ 5 และสมาชิกสามารถถอนเงินต้นไปได้เลย
ร้าน 0 บาท
เดิมเป็นการลงหุ้นของสมาชิกในรูปแบบของสหกรณ์ เพื่อต้องการที่จะดูแลสภาพความเป็นอยู่และปากท้องสมาชิกในชุมชน ซึ่งส่วนใหญ่มีฐานะยากจน โดยใช้หลักการทีว่า “สมาชิกส่วนใหญ่อาจไม่มีเงินสำหรับซื้อสินค้า แต่ทุกคนมีวัสดุรีไซเคิลอยู่ในบ้าน ซึ่งสามารถใช้แทนเงินสดแลกสินค้าในร้านได้”
แปรรูปวัสดุรีไซเคิลเป็นผลิตภัณฑ์
สมาชิกของร้านค้านั้นประกอบด้วยคนในชุมชน ซึ่งเข้ามามีส่วนร่วมในการบริหารจัดการและดูแลกิจกรรมและกลุ่มอาชีพแม่บ้าน ซึ่งมีการผลิตสินค้าจากวัสดุรีไซเคิลไว้จำหน่ายเป็นรายได้เสริม
โดยสามารถติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ คุณพีรธร เสนีย์วงศ์ โทร 086-793-5997
รายละเอียดผู้สมัคร
TH
EN
